El Español
Treintayseis
Cultura
|
Audiovisual

Óliver Laxe: «‘O que arde' sirve para abrir conciencias, y también para abrir corazones»

El director criado en A Gaiteira estrena este viernes en cines "O que arde", una película que ha levantado una gran expectación. Hablamos con él de ella y de cómo su adolescencia coruñesa le ha influido en sus obras
Numax Distribución
Ofrecido por:

Óliver Laxe nació en París el 11 de abril del 1982, pero a los 7 años se trasladó con sus padres a su Galicia natal, la tierra donde sus abuelos se habían ganado la vida en el rural lucense. Criado en A Gaiteira, vivió aquellos años a medio camino entre la vida de barrio trabajador de A Coruña y los montes de Os Ancares.

Ese pasado dual es clave para entender que O que arde haya sido su primera película en gallego y rodada en Galicia. Arrasó en Cannes, donde dejó alguna que otra anécdota para el recuerdo, y también lo hace en otros festivales, como el de Ourense este mismo fin de semana. Quedan siete días para su estreno en salas y la expectación es máxima.

Hablamos con el joven y prometedor director coruñés sobre O que arde, sus actores, pero también sobre aquella etapa adolescente en la periferia coruñesa y cómo influyó en su futura obra.

¿Cómo estás llevando la acogida de O que arde?

Ben. É a primeira película que fago aquí en Galicia e noto que a xente estase a familiarizar con ela. A acollida en prensa tamén foi moi boa, e noutros países igual.

Bien. Es la primera película que hago aquí en Galicia y noto que la gente se está familiarizando con ella. La acogida en prensa también fue muy buena, y en otros países igual.

¿Es normal la expectación que está levantando en Galicia?

Home, é unha película rodada en galego e feita en Galicia. Eu penso que se Mimosas tivera sido eiquí, sería o mesmo. Tamén foi a primeira cinta en galego en Cannes. Entendo esa expectación por vela.

Hombre, es una película rodada en gallego y hecha en Galicia. Yo pienso que si Mimosas hubiese sido aquí, pasaría lo mismo. También fue la primera cinta en gallego en Cannes. Entiendo esa expectación por verla.

¿Cómo se lleva tanto premio y nominación? ¿Encaja en galas como las del Cine Europeo, al lado de Almodóvar y otros autores más comerciales?

Levoo ben, moi ben. Almodóvar é un autor. É comercial, pero autor. Non creo na diferenciación entre os dous termos. Paréceme normal que a película poda estar representada na gala do cinema europeo. Somos unha especie en perigo de extinción fronte aos productos de consumo do cinema americano. O maior premio é que á xente lle guste a peli e se identifique. Non é para sentirse orgulloso polo seu contido, xa que parte dun conflicto.

Lo llevo bien, muy bien. Almodóvar es un autor. Es comercial, pero autor. No creo en la diferenciación entre los dos términos. Me parece normal que la película pueda estar representada en la gala del cine europeo. Somos una especie en peligro de extinción frente a los productos de consumo del cine americano. El mayor premio es que a la gente le guste la película y se identifique. No es para sentirse orgulloso por su contenido, porque parte de un conflicto.

«Comencé a sentir interés por la cultura desde mi contexto de barrio obrero de A Coruña»

Óliver Laxe

¿Busca concienciar sobre los incendios en Galicia?

Sirve para abrir conciencias, claro. E abrir corazóns. É unha película moi poética, pero moi política tamén. Se consigues que a película conecte coa raíz da xente, é algo saísimo. Valorando o noso, tamén o patrimonio material.

Sirve para abrir conciencias, claro. Y abrir corazones. Es una película muy poética, pero muy política también. Si consigues que la película conecte con la raíz de la gente, es algo sanísimo. Valorando lo nuestro, también nuestro patrimonio material.

¿Cuándo apareció en tu mente esta idea?

Tiña ganas de filmar no campo, alí en Lugo, polo meu pasado, vencellado aos meus avós. O lume tamén atraíame como cineasta e repelíame polo seu efecto catastrófico. Tiña ganas de facer unha película sobre o perdón, a misericordia e o amor.

Tenía ganas de filmar en el campo, allí en Lugo, por mi pasado, unido a mis abuelos. El fuego también me atraía como cineasta y me repelía por su efécto catastrófico. Tenía ganas de hacer una película sobre el perdón, la misericordia y el amor.

¿Cómo es trabajar con actores no profesionales?

Traballo con eles como se fosen actores. Neste caso, era xente que podía aprender un guión. Foi sinxelo. Na anterior había actores que non sabían ler e tíñamos que narrarlles o texto. Neste caso, o maior problema é que eran actores que fixeran as súas cousas no teatro aficionado e tiñan certos vicios. Benedicta subraiaba demasiado dramáticamente, por exemplo. A clave é diagnosticar se son cinematográficos ou non, o casting. E penso que tiven bastante sorte.

Trabajo con ellos como si fuesen actores. En este caso, era gente que podía aprender un guion. Fue fácil. En la anterior había actores que no sabían leer y teníamos que narrarles el texto. En este caso, el mayor problema es que eran actores que habían hecho sus cosas en el teatro aficionado y tenían ciertos vicios. Benedicta subrayaba demasiado dramáticamente, por ejemplo. La clave es diagnosticar si son cinematográficos o no, el casting. Y creo que tuve bastante suelte.

En Mimosas, tu anterior película, la personalidad que transmiten los actores es uno de sus puntos fuertes. ¿Cómo se consigue?

Os actores traballan as máscaras, a personalidade. Eu quero saber quen está detrás de todo iso. Pídolles que deixen as máscaras e me conten quenes son.

Los actores trabajan las máscaras, la personalidad. Yo quiero saber quiénes están detrás de todo eso. Les pido que dejen las máscaras y me cuenten quiénes son.

"[Sobre los actores no profesionales] La clave está en diagnosticar si son cinematográficos o no. Y creo que tuve bastante suerte"

Óliver Laxe

¿Cómo se trata el rural gallego en esta película?

A película nace de ese desgarro de ver eses valores desaparecer. Pero tamén do amor polo rural, desas persoas que siguen crendo nel. Non hay unha discriminación positiva. Hai menos servizos e iso fai que a xente se afaste do rural. A película non busca culpables para o lume, pero o seu contexto explica o abandono do rural. A falta de futuro, que fai que se selvifique todo. Os plans do monte son moi poucos visionarios. O desaloxo do rural e o cambio climático son unha cocteleira perfecta para o lume.

La película nace de ese desgarro de ver eses valores desaparecer. Pero también del amor por el rural, de esas personas que siguen creyendo en él. No hay una discriminación positiva. Hay menos servicios y eso hacer que la gente se aleje del rural. La película no busca culpables para el fuego, pero su contexto explica el abandono del rural. La falta de futuro, que hace que se selvifique todo. Los planes del monte son muy poco visionarios. El desalojo del rural y el cambio climático son una coctelera perfecta para el fuego.

Tu próxima película será una road movie de un grupo de punkis en busca de una rave por Marruecos. ¿De dónde surge esa idea?

Vai ser unha película cara e haberá que traballar con actores. A ver se estes se deixan traballar. Espero que si. Vai ser moi coral. Creo que a miña única xenialidade é rodearme ben e saber traballar en equipo.

Va a ser una película cara y habrá que trabajar con actores. A ver si se dejan trabajar. Espero que sí. Va a ser muy coral. Creo que mi única genialidad es rodearme bien y saber trabajar en equipo.

En Mimosas ya ha creas un ambiente similar al western, con personajes que recorren el desierto persiguiendo un objetivo. ¿Será similar?

Vai ser unha película de aventuras, pero tamén de aventuras interiores. É unha road movie pero tamén un survival. Son moi optimista con ela.

Va a ser una película de aventuras, pero también de aventuras interiores. Es una road movie, pero también un survival. Soy muy optimista con ella.

¿Cómo fue la vuelta a Galicia tras vivir tus primeros años de vida en París?

Foron duros os comezos. Permitíunos estar a escasas dúas horas dos Ancares e da terra dos meus avós. Meu pai é de Vilalba, ademáis. Gustoume moito o instituto de Monelos, tiven moi bos profesores. Foron moi bos tempos.

fueron duros los comienzos. Nos permitió estar a escasas dos horas de Os Ancares y de la tierra de mis abuelos. Además, mi padre es de Vilalba. Me gustó mucho el instituto de Monelos. Tuve muy buenos profesores. Fueron muy buenos tiempos.

"El desalojo del rural y el cambio climático son una coctelera perfecta para el fuego"

Óliver Laxe

¿Cuándo surgieron esas ganas de hacer cine?

Sempre estiven no meu mundo, ensimismado. Cando era teenager aquí na Coruña, tiñamos unha pandilla moi interesada coa cultura, con bandas de música. Penso que foi entoncs cando comencei a ter interés pola cultura, contextualizado nunha persoa criada nun barrio obreiro e periférico da Coruña. Éramos un grupo de xente do Barrio das Flores, de Elviña, dos Castros... Barrios periféricos. Tiñamos moitas inquedanzas artísticas, pese a todo. Lembro que tiven unha asignatura de cinema no Monelos e xa escribira un guión.

Penso que todo ese interés que tiñamos pola cultura estaba xerado por certa rabia obreira ou desarraigo. É algo que se nota nas miñas películas. Hai momentos de rabia estilizada. Tamén tiñamos unha rabia aristocrática, porque as élites non fosen realmente élites, non lideraran ao pobo.

Siempre estuve en mi mundo, ensimismado. Cuando era teenager en A Coruña, teníamos una pandilla muy interesada por la cultura, con bandas de música. Pienso que fue entonces cuando comencé a tener interés por la cultura, contextualizado en una persona criada en un barrio obrero y periférico de A Coruña. Éramos un grupo de gente del Barrio de las Flores, de Elviña, de Os Castros... Barrios periféricos. Teníamos muchas inquietudes artísticas, pese a todo. Recuerdo que tuve una asignatura de cine en el Monelos y ya había escrito un guión.

Pienso que todo ese interés que teníamos por la cultura estaba generado por cierta rabia obrera o desarraigo. Es algo que se nota en mis películas. Hay momentos de rabia estilizada. También teníamos una rabia aristocrática, porque las élites no fuesen realmente élites, no liderasen al pueblo.

¿Está esta rabia obrera implícita en tus obras?

Está na selección que fago. Nas miñas imaxes e na súa intensidade. Hai algo moi estilizado, pero que ten un patrón común. A película comeza cuns 'bulldozers' coméndose unha plantación de eucaliptos. Hai que ter necesidade de facer estas pelis. Fomos bombeiros polo monte seguindo os incendios. Hai que ter certo desequilibrio interior.

Está en la selección que hago. En mis imágenes y en su intensidad. Hay algo muy estilizado, pero que tiene un patrón común. La película comienza con unos bulldozers comiéndose una plantación de eucaliptos. Hay que tener necesidad de hacer estas pelis. Fuimos bomberos por el monte siguiendo los incendios. Hay que tener cierto desequilibrio interior.

"Creo que mi única genialidad es rodearme bien y saber trabajar en equipo"

Óliver Laxe

¿Supondrá O que arde un cambio en tu filmografía a raíz de su éxito, incluso antes de haberse estrenado?

Si que se pode intuir cara onde quero ir con esta película. É moi emocional, pero menos abstracta. Si que hai moita xente da industria que me ve crecer e pensa que non teño teito. Penso que esta película amosa que non o teño en canto á tipoloxía dos proxectos.

Quérome lanzar a facer películas que lle gusten a todo o mundo. O cinema máis popular. É a miña maneira de invitalos á miña caravana, a pensar como eu penso e ver as cousas como as vexo eu.

Sí que se puede intuir hacia donde quiero ir con esta película. Es muy emocional, pero menos abstracta. Si que hay mucha gente de la industria que me ve crecer y piensa que no tengo techo. Yo creo que esta película muestra que no tengo techo en cuanto a la tipología de los proyectos.

Quiero lanzarme a hacer películas que le gusten a todo el mundo. El cine más popular. Es mi manera de invitarlos a mi caravana, a pensar como yo pienso y ver las cosas como las veo yo.

¿Entiende todo el mundo este cine?

Non hai que entender o cinema. Ese é o problema. Esta película é un evento e penso que moita xente que non acostuma a ver cinema de autor irá ao cine polo feito de ser feita en Galicia. A miña primeira película de autor vina con 19 anos. Foi toda unha experiencia. Quero que a xente sinta o mesmo.

No hay que entender el cine. Ese es el problema. Esta película es un evento y pienso que mucha gente que no suele ver cine de autor irá al cine por el hecho de estar hecha en Galicia. Mi primera película de autor la vi con 19 años. Fue toda una experiencia. Quiero que la gente sienta lo mismo.

Cultura