Luces da cidade (Suso Rey)
Sei que me vai a ser difícil falar disto. Entereirme hai uns días pero, semella, sucedeu hai xa varias semanas. Un músico local, coa admiración que eu lles profeso, fóisenos. Suso Rey.
Coñezo a Suso dende hai moitos anos. Topei con el rondando a metade dos oitenta, apenas eu chegado de volta a Galicia. Non tiven que pensalo moito; de seguido contéi con el para unha das miñas primeiras producións. Un encargo de Rodrigo Romani, daquela productor discográfico exercendo nesta cidade. O seu xeito de tocar, o de Suso, era xa moi lizgairo e levábanos un bo treito de vantaxe a moitos outros músicos. Máis novo ca min. -As veces penso que todo quisque neste pequeno mundo da música local é máis novo ca min. Que lle imos facer.- En todo caso Suso, digo, apuntaba xa manerias de moi alto nivel. Podía competir perfectamente cun tal John Parsons que por aquel tempo frecuentaba os mentideros musicais de Madrid. Precisamente daquela tivemos ocasión de ir gravar a un deses estudios das aforas da capital. Alí, os madrileños tiveron ocasión de coñecer a arte de Suso e máis dun quedouse co dato. Máis tarde repetimos noutro estudio a propósito de Batallán e máis do mesmo. Todos preguntaban: Quen era ese guitarrista?.
Por aquel tempo fixemos moitas cousas xuntos. Viña, como xa dixen, dunha xeración máis nova ca min. Un grupo de músicos locais que se espallaron por diferentes destinos, e que seguro o coñecen máis de cerca. Suso pertencía a ese grupo selecto de músicos con moito talento e feitos así mesmo, que nun momento dado decidiú aprender pola súa conta; tocábao todo e todo o transformaba en boa música. Sen regateos e con moita perseverancia. Ata o punto que houbo un día, que se lesionou de tanto practicar coa súa Telecaster. Iso foi pasado o ano 2000, se no lembro mal. Eu só podo falar do Suso que coñecín e co que compartín algunhas sesións de música. Máis nada. A miña única intención é que estas palabras sirvan de recoñecemento a súa laboura como o grande artista que foi.
Sempre téñome preguntado que pasa con este país que celebra as letras e non é capaz de celebrar a arte sen letra. Nen que iso fose o único que nos define ou perfila como pobo. Eu creo o contrario e aínda que dou por asumido que moita xente pode inconscentemente poñerse na miña contra, négome a aceptalo. Pode que existan razóns estratéxicas que aconsellen o contrario. Pode ser. Eu, humildemente, sosteño que ao amparo das últimas reflexións e achados históricos, somos Galaicos e a nosa música reflexouno dende un pasado remoto, tenno reflexado paralela e paulatinamente ao longo da historia e a día de hoxe expresao máis claro que nunca. Aínda que as veces sintámonos colonizados. Acaso non o estamos no resto das cousas, nos nosos relatos?. Acaso somos burbulla neste mundo globalizado?.
Volvendo a Suso: resulta que o que si fun coñecendo del, a base de sesións de estudio, aos poucos, foi a súa introversion que as veces viraba nunha visión un tanto pesimista do mundo que o circundaba. Seguramente por ser un músico avanzado ao seu tempo e ao volver a vista atrás, sentía que non o seguían. Ou quizais era a súa sensibilidade. Non o sei. Tal vez sufría desa ansiedade tan común de ter que gañarse a vida furtando minutos a súa actividade máis preciada. Facémolo sen caer na conta de que no fondo a gracia verdadeira está nas nosas mans; vivimos do que nos gusta. Mal que ben. Non todo o tempo, pero facémolo. O caso é que iso non o levaba ben. Polo menos esa era a miña percepción. Que ninguén o tome a mal.
A pesar diso Suso melloraba todo encargo que se lle facía. A min axudoume a ver máis aló, e dese xeito poder idear cousas aínda mellores e máis ousadas que lle demandar. Co tempo fúmonos alonxando porque así o decidiú a vida. Moito máis tarde, con ocasión dun encargo de composición para televisión, volvín a reclamar a súa presencia xa rondando o ano 2007. Pasado ese tempo, non volvín a ter contacto con el. Curiosamente unha das últimas músicas que fiixemos xuntos foi un tema para a serie de TVE “Patricia Marcos: Desaparecida” onde recreábamos o tema principal da banda sonora da serie entreverada a modo de cita con pasaxes do Aleluya de Leonard Cohen. Era unha música escrita expresamente para ser utilizada durante unha escena que transcorría nun cemiterio. No tema amáis de Suso participa David Etheve, outro talento que se nos foi e ao que tamén boto moito de menos.
Encantaríame a modo de homenaxe que tivesen a ben darlle unha escoitadiña a ese tema. Vai polos dous.