El Español
Treintayseis
Vivir

A Cova Céltica: El último bastión folk del Orzán de A Coruña

Brais Maceiras y Pedro Vilariño mantienen tras dos décadas la esencia de este emblemático local muy ligado a la música gallega
Pedro Vilariño, uno de los propietarios.
Picado
Pedro Vilariño, uno de los propietarios.
Ofrecido por:

Hace años en el Orzán llegó a haber tres locales muy ligados a la música folk. Dos de ellos eran A Cova Folk y A Casa da Lubre, que terminarían cerrando. También lo terminaría haciendo A Cova Céltica si no llega a ser por Pedro Vilariño y Brais Maceiras. Este emblemático bar fue fundado en 1998 por Bieito Romero y Patxi Bermúdez, de la formación Luar na Lubre, grandes figuras de la música tradicional.

En el 2004, Pedro trabajaba en Casa da Lubre, pero Brais, que tocaba el acordeón con Susana Seivane y ahora lo hace en la banda coruñesa, no tenía experiencia tras la barra. Con 21 y 25 años, respectivamente, dieron un giro a su vida y cogieron un local que ahora tiene ya 21 años de historia. Como la Galia en las historias de Asterix, es el último reducto folk de un barrio tomado por locales de ocio nocturno más contemporáneos. En A Coruña, solo A Repichoca mantiene el pulso, con el baile y la música tradicional como eje.

Con Brais de gira con Luar na Lubre, Pedrinho nos cuenta la historia de A Cova Céltica, todo un clásico en la ciudad. Un local que sigue arraigado a sus orígenes y siendo un estandarte para la música tradicional gallega.

Música y cerveza desde 1998

Antes de coger A Cova Céltica imagino que ya saldríais por este tipo de locales.

Eu cando comecei a saír de marcha xa viña por aquí. Debo de ser dos primeiros clientes. Criámonos con estes bares.

Yo cuando comencé a salir de marcha ya venía por aquí. Debo de ser de los primeros clientes. Nos criamos en estos bares.

¿A qué edad cogisteis A Cova?

Eu tiña 21 cando comecei e Brais con 25.

Yo tenía 21 cuando comencé y Brais con 25.

Os tirasteis a la piscina muy jóvenes.

Bueno, eu xa levaba un par de anos na hostalaría. Xa coñecía este ambiente, pero Brais si que viña pez. A única experiencia que tiña el era diante da barra. Foi divertido, ademais os clientes póñeno moi fácil. Aquí perdóanse moito máis os erros.

Bueno, yo ya llevaba un par de años en la hostelería. Ya conocía este ambiente, pero Brais si que venía pez. La única experiencia que tenía era del otro lado de la barra. Fue divertido. Además, los clientes lo ponen muy fácil. Aquí se perdonan mucho más los errores.

"Fue divertido cuando abrimos. Además, los clientes lo ponen muy fácil. Aquí se perdonan mucho más los errores"

Pedro Vilariño

¿Cómo fueron esos primeros años?

Foron uns anos moi divertidos. Certo é que este local non atravesaba as súas mellores horas, pero funcionaba e tiña a súa fama. Ademais, o folk mantiña o seu tirón. Non recordo aquela época como sufrida. Pero éramos novos e tiñamos un carácter extrovertido.

Fueron unos años muy divertidos. Cierto es que este local no atravesaba por sus mejores horas, pero funcionaba y tenía su fama. Además, el folk mantenía su tirón. No recuerdo aquella época como sufrida. Pero éramos jóvenes y teníamos un carácter extrovertido.

¿Mantuvisteis una clientela fija?

Hoxe en día, un 70% da clientela é fixa. Aínda que non saibas o seu nome, coñécelo de vista. O local segue igual que cando abrimos. Nós sempre apostamos por isto. Foi cambiando co tempo nalgunhas cousas, como a cervexa. Nós e a Rochester fomos os primeiros en ter cervexa artesana ou craft.

O que si tiñamos claro desde o principio para o noso modelo de negocio era o de ter música galega de raíz. Quixemos tela sempre que se poida, polo tema do ruido e do descanso dos veciños. Tamén a cultura galega é importante para nós.

Hoy en día, un 70% de la clientela es fija. Aunque no te sepas su nombre, lo conoces de vista. El local sigue igual que cuando abrimos. Nosotros siempre apostamos por eso. Fue cambiando con el tiempo en algunas cosas, como la cerveza. Nosotros y la Rochester fuimos los primeros en tener cerveza artesana o craft.

Lo que sí teníamos claro desde el principio para nuestro modelo de negocio era lo de tener música gallega de raíz. Quisimos tenerla siempre que se pudiese, por el tema del ruido y el descanso de los vecinos. También la cultura gallega es importante para nosotros.

La música ya era importante antes de que lo cogieseis.

Desde sempre. Agora temos un proxecto os primeiros xoves de mes. É puro folk e está aberto a todos os instrumentos. A nosa intención é facer comunidade, con repertorios comúns e cun público variado. Pouco a pouco estase facendo realidade.

Desde siempre. Ahora tenemos un proyecto los primeros jueves de mes. Es puro folk y está abierto a todos los instrumentos. Nuestra intención es hacer comunidad, con repertorios comunes y con un público variado. Poco a poco se está haciendo realidad.

¿Es muy común que la clientela se anime a ponerse a tocar e improvisar?

Claro, tense feito moito. Controlamos o horario, iso si. Pero se nos piden tocar, non hai problema. É moi interesante e pode que a veces non saibas quen está aquí. Recordo unha vez que estaba na Casa da Lubre cuns amigos que pedímoslles tocar e apareceu pola porta Donal Lunny, todo un referente da música folk irlandesa. Púxose a tocar con nón. Foi algo que queda marcado.

A música tradicional é moi importante para nós. É unha música que mira cara o pasado e avanza cara o futuro. É importante que se execute con toda naturalidade.

Claro, se hace mucho. Controlamos el horario, eso si. Pero si nos piden tocar, no hay problema. Es muy interesante y puede que a veces no sepas quién está aquí. Recuerdo una vez que estaba en la Casa da Lubre con unos amigos que les pedimos tocar y apareció por la puerta Donal Lunny, todo un referente de la música folk irlandesa. Se puso a tocar con nosotros. Fue algo que queda marcado.

La música tradicional es muy importante para nosotros. Es una música que mira hacia el pasado y avanza hacia el futuro. Es importante que se ejecute con toda naturalidad.

¿Puede ser que cada vez tenga menos peso en A Coruña?

É curioso. Eu non o vexo así. Na Coruña hai tres asociacións folclóricas moi fortes, cun gran número de socios e alumnado. Son Donaire, Son de Aquí e Xacarandaina. Tamén hai outras como Cantigas da Terra con moita repercusión. Hai moita participación, o que pasa é que non se reflicte en grandes masas. Hai unha situación un pouco extrana, xa que se levaba tres anos facendo a romaría de Santa Margarida, con apoios dos locais e asociacións. Fixeron cursos de música, de baile... en varios lugares da cidade. Parece que este ano non se vai facer e da algo de raiba.

Es curioso. Yo no lo veo así. En A Coruña hay tres asociaciones folclóricas muy fuertes, con un gran número de socios y alumnado. Son Donaire, Son de Aquí y Xacarandaina. También hay otras como Cantigas da Terra con mucha repercusión. Hay mucha participación, lo que pasa es que no se refleja en grandes masas. Hay una situación un poco extraña, ya que se llevaba tres años haciendo la romería de Santa Margarita, con apoyos de los locales y asociaciones. Hicieron cursos de música, de baile... en varios lugares de la ciudad. Parece que esta año no se va a hacer y da algo de rabia.

¿Cuál sería el motivo?

Penso que a xente é capaz de aventurarse a ir a un concerto de jazz, de blues ou de rock sen saber quen toca pero non a un de música tradicional. Existe a concepción de que é un rollo. Non sei se hai volta atrás co de Santa Margarida. Era un proxecto que traía moita xente de fóra, incluso para formarse. De feito, era un modelo exportable. En Santiago acaban de montar o Trad Fest cunha idea similar. Esperemos que se lle dea a volta e haxa algo.

Creo que la gente es capaz de aventurarse a ir a un concierto de jazz, de blues o de rock sin saber quien toca pero no a uno de música tradicional. Existe la concepción de que es un rollo. No se si hay vuelta atrás con lo de Santa Margarita. Era un proyecto que traía mucha gente de fuera, incluso para formarse. De hecho, era un modelo exportable. En Santiago acaban de montar el Trad Fest con una idea similar. Esperemos que se le de la vuelta y haya algo.

"Creo que la gente es capaz de aventurarse a ir a un concierto de jazz, de blues o de rock sin saber quien toca pero no a uno de música tradicional. Existe la concepción de que es un rollo"

Pedro Vilariño

Hablábamos antes de la cerveza. ¿Cuántas variedades podéis tener aquí?

Non somos o bar con máis variedades, nin con máis artesanas ou cervexa galega actualmente. Si que é certo que apostamos por este sector desde o principio e apostamos polo producto de proximidade. Este bum das novas cervexas está aguantando pese a que hai moitas. Espero que queden moitas, porque hai moi boa calidade.

Pero bueno, na Coruña está o factor da Estrella Galicia, que é o que acabas bebendo en moitos casos. Vas e pides una cervexa nun bar e esta é Estrella. É normal. Moita xente non proba cousas novas por esa costume. Nós tamén temos a nosa propia cervexa, o que pasa é que agora está baixa a produción. Témola desde o 2014 e é de Artabria.

No somos el bar con más variedades, ni con más artesanas o cerveza gallega actualmente. Si que es cierto que apostamos por este sector desde el principio y apostamos por el producto de proximidad. Este bum de las nuevas cervezas está aguantando pese a que hay muchas. Espero que queden muchas, porque hay muy buena calidad.

Pero bueno, en A Coruña está el factor de Estrella Galicia, que es lo que acabas bebiendo en muchos casos. Vas y pides una cerveza en un bar y esta va a ser Estrella. Es normal. Mucha gente no prueba cosas nuevas por esa costumbre. Nosotros también tenemos nuestra propia cerveza, lo que pasa es que ahora está baja de producción. La tenemos desde 2014 y es de Artabria.

Últimamente está habiendo algunos problemas en el Orzán.

Creo que as veces magnifícanse as cousas. O Orzán leva sendo un barrio de ocio nocturno desde hai corenta anos e sempre houbo problemas por iso. Entendo que as cousas as veces se desfasan, pero os bares que levan moito tempo é polo feito de facer un ocio nocturno responsable e ser respectuosos coa veciñanza.

Creo que a veces se magnifican las cosas. El Orzán lleva siendo un barrio de ocio nocturno desde hace cuarenta años y siempre hubo problemas por eso. Entiendo que las cosas a veces se desfasan, pero los bares que llevan mucho tiempo es por el hecho de hacer un ocio nocturno responsable y ser respetuosos con los vecinos.

¿Cómo fueron las celebraciones del 20 aniversario, que celebrasteis el pasado año?

Tratamos de facer unha programación completa durante todo o ano. Retomamos as charlas, facendo un ciclo con xente como José María Bello, el descubridor de Dombate. Estaban enfocadas á historia. Tamén se fixeron concertos e foliadas cada mes, ademais dunha gran festa no Garufa. A xente implicouse moito. Estivo moi ben, aínda que non somos moito de celebrar aniversarios.

Tratamos de hacer una programación completa durante todo el año. Retomamos las charlas, haciendo un ciclo con gente como José María Bello, el descubridor de Dombate. Estaban enfocadas a las historia. También se hicieron conciertos y foliadas cada mes, además de una gran fiesta en el Garufa. La gente se implicó mucho. Estuvo muy bien, aunque no somos mucho de celebrar aniversarios.

De hecho, este sería vuestro 15 aniversario aquí.

Si, pero pensamos que o proxecto é máis grande que as persoas. Comezou con Bieito e Patxi e gustaríanos que, cando nós o deixemos, veña alguén novo a collelo.

Sí, pero pensamos que el proyecto es más grande que las personas. Comenzó con Bieito y Patxi y nos gustaría que, cuando nosotros lo dejemos, venga alguien nuevo a cogerlo.

¿Vais a seguir vosotros de momento, no?

Por suposto. E por moitos anos máis.

Por supuesto. Y por muchos años más.

¿Alguna anécdota que te venga a la mente?

Unhas cuantas (ri). Un día veu un tipo moi borracho, eu non lle quixen servir e inviteino a marchar. El púxose a man por dentro da chaqueta e fixo como que tiña unha pistola. "Que che pego un tiro", dixo. Eu fixen como que ía a por el e saíu correndo do bar o fulano.

Outro día foi algo máis "heavy". Viñeron uns tipos holandeses ou de por aí que estaban atracados nun barco. Aquí había unha festa e eles sobrepasáronse, sobre todo coas mulleres. Así que se lles chamou a atención e todo rematou nunha liorta de salón do oeste americano. Voaban as botellas e as cadeiras.

Pero tamén pasan cousas moi bonitas. Falas coa xente e descubres vidas e cousas fascinantes. Non falo de grandes músicos, senón de clientes que che contan a súa vida. É algo moi bonito dos bares.

Unas cuantas (se ríe). Un día vino un tipo muy borracho, yo no le quise servir y le invité a marcharse. Él puso su mano por dentro de la chaqueta e hizo como que llevaba una pistola. "Que te pego un tiro", dijo. Yo hice como que iba a por él y salió corriendo del bar el fulano.

Otro día fue algo más heavy. Vinieron unos tipos holandeses o de por ahí que estaban atracados en un barco. Aquí había una fiesta y ellos se sobrepasaron, sobre todo con las mujeres. Así que se les llamó la atención y todo acabó con una pelea de salón del oeste americano. Volaban las botellas y las sillas.

Pero también pasan cosas muy bonitas. Hablas con la gente y descubres vidas y cosas fascinantes. No hablo de grandes músicos, sino de clientes que te cuentan su vida. Es algo muy bonito de los bares.

TEMAS:
Vivir